20 Haziran 2017 Salı

HEDEF PAZAR BELİRLEME STRATEJİLERİ

Pazar Bölümlemesi Nedir?
            Pazar bölümleme, heterojen bir bütün pazarın, nispeten benzer ürünlere ihtiyaç duyan tüketici gruplarına, bölümlere ayrılması işlemidir.
            Pazar bölümlemenin yararları:
-          Tüketici ihtiyaçları daha iyi karşılanır.
-          En karlı, en cazip pazar bölümlerine yönelinir.
-          Tutundurma mesaj ve araçları daha spesifik gruplar için ayrı ayrı düşünüleceği için daha etkin ve verimli olur.
-          Pazardaki değişmeler daha iyi izlenir.
-          Kaynaklar daha etkin kullanılır.
Pazar bölümlemenin sakıncaları:
-          Üretim ve pazarlama açısından yüksek maliyetlere yol açar.
-          Stok maliyeti artar.
-          Her Pazar bölümü için ayrı reklam aracı kullanma gereği ek maliyet getirir.
Pazar Bölümlemesi, Hedef Pazar Seçimi ve Konumlandırmanın Aşamaları:
Pazar Bölümlemesi:
1.    Pazarın bölümlenmesi için kullanılacak kriterlerin belirlenmesi
2.    Bölümlerin profilinin çıkarılması
Hedef Pazar Seçimi:
3.    Pazar bölümlerinin çekiciliğinin saptanması
4.    Hedef pazarın belirlenmesi

Konumlandırma:
5.    Konumlandırma stratejilerinin geliştirilmesi
6.    Her pazar bölümü için seçilen konumlandırma stratejisinin uygulanması
Pazar Bölümlemenin Çeşitli Düzeyleri:
1.    Kitlesel Pazarlama (Mass Marketing)
Tek ürün.
2.    Bölümsel Pazarlama (Segment Marketing)
Birkaç ürün.
3.    Alt Bölümsel Pazarlama (Niche Marketing)
Pazar bölümü içindeki daha alt bölümler.
4.    Mikropazarlama
Yerel pazarlama, bire-bir pazarlama.
            Pazar Bölümlemenin Etkinliği:
-          Ölçülebilirlik
-          Erişilebilirlik
-          Büyüklük
-          Farklılık
-          Harekete geçebilirlik
Pazar Bölümleme Kriterleri ve Şekilleri:
A. Tüketici Pazarlarının Bölümlenmesi:
1.    Coğrafi bölümleme
Ülke, bölge, nüfus yoğunluğu, doğal kaynaklar, kent-kırsal kesim ayrımı, iklim.
2.    Demografik bölümleme
Yaş, cinsiyet, meslek, eğitim düzeyi, gelir, sosyal sınıf, din, uyruk, aile büyüklüğü.
3.    Psikografik bölümleme
Sosyal sınıf yapısı, kişisel karakteristik özellikler, yaşam tarzı.
4.    Davranışsal bölümleme
Yarar, kullanım düzeyi, ürüne karşı davranış, fırsat, sadakat.
B. Endüstriyel Pazarların Bölümlenmesi:
1.    Demografik faktörler
Endüstri tipi, şirketin büyüklüğü, yeri.
2.    Fonksiyonel değişkenler
Teknoloji, kullanıcı olma/olmama durumu, müşterinin kapasitesi.
3.    Satın alma yaklaşımları
İşletmenin yapısı, işletmenin güçlü yönleri, satın alma ve ödeme şekilleri, satın alma kriterleri.
4.    Durumsal faktörler
Aciliyet, sipariş miktarı, özel/standart üretim.
5.    Karakteristik özellikler
Satıcı ve alıcı işletme arasındaki benzerlikler, riske bakış açısı, sadakat.
C. Uluslararası Pazarların Bölümlenmesi:
1.    Coğrafi yerleşim
Kıta, bölge.
2.    Kültürel faktörler
Din, alışkanlıklar, gelenekler.
3.    Ekonomik faktörler
Az gelişmiş, gelişmekte olan, gelişmiş olma durumu.
4.    Yasal ve politik faktörler
Yabancı yatırımcıya yaklaşım, siyasi istikrar, tekelci yasalar.
Pazar Bölümlerinin Değerlendirilmesi:
1.    Bölümün büyüklüğü ve büyüme hızı
2.    Bölümün yapısal çekiciliği
3.    İşletme amaçları ve kaynakları
Hedef Pazar Seçimi Stratejileri:
1.    Farklılaştırılmamış pazarlama (tüm pazar stratejisi)
2.    Farklılaştırılmış pazarlama (çok bölüm stratejisi)
3.    Yoğunlaştırılmış pazarlama (tek bölüm stratejisi)
Hedef Pazarın Seçimi:
-          İşletmenin kaynakları
-          Ürünün özellikleri
-          Ürünün hayat seyrindeki dönemi
-          Pazarın yapısı
-          Rekabet durumu
Konumlandırma Stratejisi Nedir?
Bir ürünün Pazar konumu, onun rakip ürünlere göre alıcının zihnindeki nispi yeridir. Ürünün spesifik özelliklerine veya faydalarına, kullanım durumlarına göre konumlandırma yapılabileceği gibi, doğrudan doğruya büyük rakibe karşı veya ondan farklı yönde olma şeklinde bir konumlandırma da yapılabilir.
Konumlandırma Stratejileri:
1.    Ürün farklılaştırma
Tasarım, stil, performans, özellik, ömür.
2.    Servis farklılaştırma
Satış sonrası hizmetler, dağıtım, montaj, tamir, eğitim.
3.    Personel farklılaştırma:
Personel kiralama, eğitme, güleryüzlü, saygılı, nazik personel yetiştirme.
4.    İmaj farklılaştırma:
Semboller, logolar, atmosfer.
            Konumlandırma Stratejisinin Seçimi:
-          Kaç tane özellik farklılaştırılacak?
Bir numara özellik belirleme.
Eksik konumlandırma (underpositioning).
Aşırı konumlandırma (overpositioning).
Karmaşık konumlandırma (confused positioning).
-          Hangi özelliklerle farklılık yaratılacak?
Farklılık yaratılacak özelliğin uyması gereken kriterler:
Önemli olma.
Ayırıcı olma.
Üstün olma.
Görülebilir, anlaşılabilir olma.
Taklit edilememe.
Kazançlı olma.
Erişilebilecek fiyatta olma.
            Konumlandırma Stratejisinin Uygulanması:
1.    Strateji seçildikten sonra işletme adım adım stratejisini hedef tüketiciye ulaştırmalıdır.
2.    Pazarlama karması konumlandırma stratejisini desteklemelidir.

3.    Konumlandırma stratejisi değişimlere, müşteri ihtiyaçlarına adapte edilebilir olmalıdır.