 |
| Tamer Ashraf/Kariyer Koçu |
Uzun süredir iş arıyorsun ya da sevmediğin işini değiştirmek
istiyorsun. Ancak yaptığın iş başvurularından ve girdiğin mülakatlardan
istediğin sonucu alamıyorsun. Eğer aklından da sürekli, “Ne yaparsam yapayım iş
bulamıyorum” düşüncesi geçiyorsa, bu yazı tam sana göre… Kariyer Koçu Tamer
Akın, hayallerine ulaşmak isteyenlerin öncelikle kendilerine olan inançlarının
tam olması gerektiğini belirtiyor ve yapılması gerekenleri sıralıyor.
Hayalindeki işe ulaşmak için benimle iletişime geçen
kişilerde en sık karşılaştığım durum, kariyerlerinde bulundukları nokta
nedeniyle son derece mutsuz olmaları ve ne istedikleri konusunda net
olmamalarından kaynaklanan bir ikilem yaşamaları. Konunun kökenine indiğimizde
bu durumun nedeninin, kişinin ailesinin etkisinde yaptığı üniversite
tercihlerinin sonucunda, istemediği bir bölümü okuması ve sonrasında da
sevmediği bir işi yapması ortaya çıkıyor. Buna bir de kendini yeterince
tanımama, yaşam amacını ve değerlerini bilmeme durumu eklenince, kişinin rüzgar
nereden eserse o yöne savrulması da kaçınılmaz oluyor. Deneyim eksikliği ya da
geçiş yapılmak istenen alandaki deneyim ve bilgi yetersizliği de işe girmek
veya işini değiştirmek isteyenlerin sonuç almalarını engelleyen inançlar olarak
karşımıza çıkıyor.
Kendinize ne kadar inanıyorsunuz?
Kariyerinizin başında ya da ortasında da olsanız, yeni bir
iş için adım attığınızda üzerinde çalışmanız gereken ilk konu, o işi
yapabileceğinizle ilgili olarak önce kendinizi ikna etmiş ve buna tam olarak
inanmış olmanız. Bu adımı atlayıp yeni işiniz için mülakatlara katıldığınızda,
başvurduğunuz işle ilgili zihninizdeki soru işaretleri siz her ne kadar
gizlemeye çalışsanız da su yüzüne çıkar ve görüştüğünüz kişi tarafından fark
edilir. Bununla birlikte diğer önemli bir nokta da istediğiniz işe kavuşmak
için ödeyeceğiniz bedele ne kadar hazır ve istekli olduğunuz konusu. Bu
yolculukta bahanelere takılı kalmak, kolay yoldan iş sahibi olanları görüp
hayıflanmak ve bir kurtarıcı beklemek de hayalinizdeki işe kavuşmayı son derece
zorlaştıran diğer hususlardandır. Özellikle yeni mezun pek çok kişi, kendine
fırsat verilirse başarılı işler ortaya koyacağını söyleyerek ve sorumluluğu
işverene atarak kendini konunun dışında tutma çabası içinde yer alır. Bir ilana
başvurup yanıt almayı beklemek ya da bir İK uzmanının görüşmeye çağırması için
hiçbir şey yapmadan beklemek oldukça pasif bir yaklaşımdır ve sonuç almayı
zorlaştırarak kişinin zaman kaybetmesine neden olur.
Gerçekten istekli misiniz?
Bir püf noktası daha vereyim: Hayalinizdeki şirkette
çalışmak istediğiniz pozisyon için bir çalışan arayışı var ancak çeşitli
nedenlerden şirketin bu işe alımıyla ilgili bir ilanı bulunmuyor. Bu durumdan
haberdar olmanızın tek yolu ise o şirketin ilgili birimiyle iletişime geçmek ve
istekliliğinizi göstermektir. İş arama ve değiştirme sürecindeki en güçlü
silahınızın iyimserlik, pozitif bir yaklaşım ve yüksek motivasyon olduğunu
aklınızdan çıkarmamanızda yarar var. Uzun süreli iş arayan kişilerde görülen
düşük motivasyona bağlı isteksizlik, her ne yaparsa yapsın işe giremeyeceği
inancı ve düşük özgüven, dış faktörlere gerek kalmaksızın kişinin kendi
kalesine gol atmasına neden olur.
Sadece kariyerinin başındakilerde değil iş hayatında oldukça
deneyimli olanlarda da hayalindeki işe ulaşamama durumu çok sık karşımıza
çıkıyor. Üstelik kariyerinde belli bir noktaya gelmiş kişiler, bu statünün
getirdiği maddi ve sosyal hakları kaybetmekten korktukları için yeni, onları
mutlu edecek ve yıllardır hayalini kurdukları bir işte çalışmaya, sıfırdan
başlama konusunda isteksiz davranıyorlar. Burada istediğimiz şeyi gerçekten ne kadar
istediğimiz, o uğurda neleri göze alabileceğimiz unsuru devreye giriyor.
Kararlarınızın mutluluğunuzu ve başarınızı etkilediğini
unutmayın
İsteklerimiz konusunda netleşebilmenin yolu kendimizle
ilgili birtakım soruların cevaplarına sahip olmamızdan geçiyor. Bu konuların en
başında hayatımızı üzerine inşa ettiğimiz değerlerimiz geliyor. Hepimiz
hayatımızın her anında irili ufaklı pek çok karar almaktayız. Aldığımız bu
kararlar hayatımızı şekillendirirken mutluluğumuz ve başarılarımız üzerinde de
belirleyici oluyor. Bu kararları alırken farkında olsak da olmasak da sahip
olduğumuz değerlere göre seçimler yapmaktayız. Bu nedenle kendi değerlerimizi
bilmemiz durumunda, aldığımız kararların bizi hedefimize ulaştırıp
ulaştırmayacağını öngörebilir ve hayatımıza yön verebiliriz.
Yaşam amacınızı bulun
Kendini tanıma yolculuğunda bir diğer önemli başlık yaşam
amacımız. Bu konu genellikle üzerinde fazla düşünülmeyen, yeteri kadar
önemsenmeyen hatta bazı insanlar tarafından varlığına inanılması güç spiritüel
bir unsur olarak algılanmakta. Kimi insanlar da yaşam amacını mutlu olmak, iyi
bir eş olmak, iyi bir insan olmak gibi ayrıntı içermeyen genel konular olarak
görmekte. Her insan bu dünyada bir amaç üzerine bulunur. Hepimiz doğduğumuz
andan itibaren bu amaca sahibiz. Gerek iş gerekse özel yaşamımızda fark yaratan
nokta ise başarılı insanların küçük yaşlardan itibaren bu amacı öğrenip buna
uygun bir yaşam sürmelerinden kaynaklanıyor.
Ne istediğinizi bilin
Kendimizi tanıma konusunda eksiklerimiz olduğu durumda ne
istediğimiz konusu da bir türlü netleşmiyor. İnanılmaz bir zaman ve enerji
kaybına neden olan deneme yanılma yöntemiyle hayalimizdeki işi bulmaya
çalışıyoruz. Bu yolcukta da çoğunlukla motivasyonumuz düşüyor ve pes ettiğimiz
noktada sahip olduğumuz işle yaşamımıza devam etmek zorunda kalıyoruz. Kimi
zaman da hayatımızın diğer alanlarındaki eksikliklerine bağlı olarak işten
beklentilerimiz öyle aşırı ve işin odağının dışında bir noktaya geliyor ki
kendimizi farkında olmadan ya sevmediğimiz işlerde çalışmaya ya da hiç
çalışmamaya mahkum ediyoruz. Madalyonun diğer tarafında da çalışmak istediğimiz
şirketten ütopik beklentilere sahipken kendimizin şirkete sunacakları konusunda
aynı derecede bonkör davranmadığınızı görmekteyiz. Örneğin, size göre alanında
dünyanın en iyi şirketinde çalışmak isteyip de bulunduğunuz şehri veya ülkeyi
terk etmeyi göze alamıyorsanız o şirkette çalışma konusunda istekliliğinizi
tekrar gözden geçirmenizde yarar var. Hayatta genel prensip olarak, sürekli
başkalarından birtakım menfaatler talep ederek alıcı konumunda olmak yerine karşınızdakine
sunabileceğiniz faydalara odaklanıp, verici konumda olarak isteklerinize daha
kolay ulaşabilirsiniz.
Sahip olmadığınız her yetkinliği yeni bir şey öğrenme
fırsatına çevirin
Hayalimizdeki işe kavuşma noktasında bir diğer önemli
başlık, kendimizle ilgili inançlarımız. Yeni bir iş başvurusunda bulunurken,
şirketin ilanda paylaştığı özellikler eğer bizde yoksa zihnimizde olumsuz
düşünceler dolaşmaya başlıyor. Örneğin; ilgili alanda tecrübem ve bilgim
yetersiz, İngilizce ve bilgisayar bilgimden emin değilim, yaşım bu iş için
uygun değil şeklinde inançlarımız olabiliyor. Her şeyin çok hızlı değiştiği bir
dönemde yaşıyoruz. Bununla birlikte sahip olmadığımız her beceri ve yetkinlik
bizim için yeni bir öğrenme fırsatıdır. İnternette eğitim portallarının
sayısının artması ve çeşitlenmesiyle birlikte hemen her konuda kolaylıkla bilgi
sahibi olup kendimizi geliştirme fırsatımız bulunuyor. Bu sebeple şu anda bir
konuda deneyimimizin olmaması o işi öğrenemeyeceğimiz ve yapamayacağımız
anlamına gelmiyor. Tabi burada kişinin kendi markasını pazarlamayı bilmesi de
çok büyük bir önem taşıyor. Dünyanın en iyi üniversitelerinden de mezun
olsanız, iyi bir iş deneyiminiz de olsa, işin gerektirdiği yetkinliklere de
sahip olsanız eğer kendi markanızı pazarlama konusunda eksiğiniz varsa
hayalinizdeki işe kavuşmanız oldukça zor olabilir.
Konuyu toparlayacak olursak, hayalimizdeki işe ulaşmak için
öncelikle;
Kendimizi tanımalı; kişisel özelliklerimiz, değerlerimiz,
yaşam amacımız konusunda bilgi sahibi olmalıyız.
Sonrasında bunlara uygun meslekleri araştırmalı, özellikle
lise ve üniversite dönemlerini iyi değerlendirerek o meslekleri
deneyimlemeliyiz.
Siz ne istediğiniz konusunda net olduktan sonra hiç
ummadığınız kişilerin tahmin edemeyeceğiniz şekillerde size yardımcı olmak için
çabaladığını göreceksiniz. Gerek değerleriniz gerekse yaşam amacınızın
tespitiyle ilgili kendiniz de çeşitli kaynaklardan araştırarak ve okuyarak
çalışmalar yapabileceğiniz gibi bir uzmandan destek alarak çok kısa sürede bu
konularda netleşebilir ve hayalinizdeki işe en kısa zamanda kavuşabilirsiniz.
